In deze derde ambachtsschoolpodcast spreken Marije van den Berg en Jaap van ’t Hek met elkaar over het boek van Andrea Wulf: De uitvinder van de natuur, het avontuurlijke leven van Alexander von Humboldt. Von Humboldt begreep twee eeuwen geleden al dat de natuur zich niet buiten ons bevindt, maar dat we er onlosmakelijk deel van uitmaken. Wij hebben weliswaar invloed op de wereld om ons heen, maar we worden er ook door bepaald.
Jaap en Marije zijn allebei geïnspireerd geraakt door Von Humboldt, halverwege de negentiende eeuw de beroemdste wetenschapper in Europa, nu grotendeels vergeten. Op zijn schouders stond Darwin. Hij beoefende álle natuurwetenschappen en deed expedities en metingen van Rusland tot de Caraïben. Een soort Forrest Gump in de negentiende eeuw: de man was overal, wist alles en sprak met iedereen, van Jefferson en de Tsaar van Rusland tot inheemse wijzen in de binnenlanden van Zuid-Amerika. ’De laatste mens die alles wist’.
Hij vond de ecologie uit: de notie dat ‘species’ alleen bestaan in een context van andere ‘species’. Ook wij mensen zijn deel van biotopen. Daarmee legde hij een bijl aan de wortel van het idee dat wij mensen heel bijzonder zijn, de kroon op de schepping, dat wij ons principieel onderscheiden van andere dieren, van planten, van schimmels. En wij maken dan wel geen mierenhopen of rizomen, maar wij maken organisaties. Onze biotopen, waar we vervolgens weer geheel afhankelijk van zijn.
Het werd een woest associërend gesprek waar al zoekend verbindingen maakten met andere auteurs en hun inzichten. Een beetje zoals Von Humboldt dat zelf ook deed…
Boeken genoemd in de podcast over de Uitvinder van de natuur Alexander von Humboldt, geschreven door Andrea Wulf: