Bewegen en bewogen worden

Ik gris mijn tas met makkelijke kleren en een flesje water mee en wandel naar de danszaal. Ik ben benieuwd wat me deze workshop gaat brengen. Een workshop over leiden en volgen….

Een kleine twee jaar geleden ben ik weer gaan dansen. Ik heb het altijd leuk gevonden maar hou helemaal niet van de overvolle disco’s die pas laat open gaan, waar je nauwelijks kan bewegen en drinken voor veel aanwezigen een belangrijk element van de avond is. Daardoor was het al lang geleden dat ik had gedanst. Totdat het moment dat ik werd meegenomen door een vriend. ‘Dit is echt iets voor jou’ zei hij. En hij had gelijk. Hij nam me mee naar een dansfeest en ik was meteen verkocht. Het begon al om 7 uur en er was ruimte genoeg – ik kon zwieren door de zaal en zelfs mijn armen alle kanten op laten zwaaien. Er wordt alleen thee en water geserveerd – dus geen dronken mannen die je lastig vallen. Er waren aanvullende huisregels die het, naar het bleek, alleen nog maar leuker maakten: niet praten in de danszaal en geen telefoons in de zaal –  waardoor de focus geheel op dansen komt te liggen, geen schoenen aan – waardoor je (muziek ook via) de vloer goed kunt voelen, en het namasté teken voor ‘dank voor de dans/ nee dank je’ om een uitnodiging tot dansen vriendelijk te stoppen/ af te slaan. Een tikkie alternatief misschien, maar ik genoot! De sfeer was ongedwongen en vrij. Leeftijden varieerden van zeg 25 tot 75. Kleding van spijkerbroek met overhemd tot sportkleding tot hippie-tenues. Iedereen danste op zijn of haar eigen manier, sommigen ingetogen, anderen uitgelaten en uitbundig. Sommigen dansten de hele avond op zichzelf, anderen ook samen.

Sindsdien ga ik vrijwel elke week. Ik vind het heerlijk ontspannend. Dansen laat me weer afdalen in mijn lichaam en mijn denken gaat gewoonweg uit. Er is niets anders dan bewegen en voelen. Me laten meevoeren door de muziek, meestal aangenaam, soms ook zoekend. Soms heel rustig en beheerst, andere momenten weer wild en expressief. Naast dat ik het heerlijk ontspannend vind, heeft het me een extra taal geleerd, of in ieder geval veel gevoeliger gemaakt voor lichaamstaal. Ik was en ben nog steeds verwonderd over hoe je met een klein handgebaar, een blik of een nagebootste of juist complementaire beweging een ander kan uitnodigen tot dansen. De gedeelde beweging ontstaat in het moment van het samen dansen zelf. Er zijn geen pasjes of voorgeschreven figuren. Met een klein beetje druk op mijn hand of in mijn zij word ik uitgenodigd tot de volgende afgestemde beweging of andersom en nodig ik de ander uit. Door het volgen van elkaars blik stemmen we de richting op elkaar af. Regelmatig spelen we een spel, bijvoorbeeld van verleiding, van onbezonnen plezier of een gevecht. Of helpt de dans om de boosheid, het verdriet van afgelopen periode een plek te geven of de uitgelatenheid extra te vieren.

En nu dus naar een workshop over leiden en volgen in de dans. We zijn met een groepje van zo’n 35 mensen. Ik ken er enkelen, de meesten niet. Ook hier dezelfde ongedwongen en ook wel onderzoekende sfeer. Na de eerste kennismaking en introductie volgt een demonstratie. De volger krijgt een blinddoek om. De leider beweegt de volger. De leider start rustig. De volger volgt. Niet als een slappe pop maar als actief volger. De(door de leider) in gang gezette bewegingen worden volgehouden en afgemaakt. De energie bepaalt hoelang. De leider bepaalt waar wordt gedanst en welke bewegingen worden gemaakt. Daarbij gebruikt hij natuurlijk zijn handen, maar ook de rest van het lichaam. De leider bepaalt, de volger maakt het af. De rustige bewegingen worden langzaam groter, dynamischer, sneller. Op een gegeven moment rennen ze door de zaal en wordt de volger opgetild en rondgedraaid. Het ziet er prachtig uit, spannend, verbonden, energiek!

Even later proberen we het zelf. Ik start in de volgersrol. Dat vraagt overgave, vertrouwen en luisteren. Geen aannames doen maar meegaan met de beweging die in gang wordt gezet. We moeten regelmatig wisselen van partner. De een is de ander niet, dat voel je meteen. Het verschil is genuanceerd. Wanneer is iets stevig maar niet dwingend? subtiel maar ook duidelijk? hoeveel energie en snelheid kunnen we samen aan? kan ik de ander “lezen”, “verstaan”? De lessen (in ervaring en gevoel, niet in tekst 😊) neem ik mee naar de fase waarin ik moet leiden. Best moeilijk om steeds initiatief te moeten nemen, en dat dan ook nog duidelijk over te brengen op de ander. Soms gaat het me makkelijker af dan de andere keer. Zal zeker aan mijn leiderschap liggen. Maar het verschilt ook per partner. Is het lichaamsgrootte – ja deels…..Is het mate van soepel volgerschap – ja zeker, waarbij ook meespeelt of ik als leider kan inschatten wat deze volger aandurft qua vertrouwen en aankan qua lichaam. Na de workshop kunnen we vrij dansen. Ik kies meestal de volgersrol. En ik geniet – ook als ik geblinddoekt door de zaal ren en zelfs opgetild en rondgezwierd wordt. Ik voel me bewogen, gedragen, samen.

Wat een lessen voor ons vak …. en dat gewoon in een avondje dansen….laat ik eens proberen die lessen uit mijn lijf toch eens in woorden te vangen:

• Voorwaarden voor fijn veranderen (bewegen/ dansen):
  • Ruimte om te bewegen, in eigen tempo en energieniveau;
  • Focus en zo min mogelijk afleiding (geen telefoon, geen alcohol);
  • Contact met de context en de ander (de vloer & muziek en de ander);
  • Respectvol grenzen kunnen aangeven (namaste teken).
• Afgestemd veranderen (bewegen/ dansen) vraagt:
  • Combineren van bewegen en bewogen worden (afstemmen, spelen);
  • Lezen en verstaan van kleine tekenen (in blik, gebaar, druk);
  • Laten ontstaan van de beweging in het moment (aanvullen, complementair, afgestemd).
• Respect voor leiders en volgers:
  • Rolduidelijkheid voor ieder eigen rol (blinddoek);
  • Respect voor het initiatief, richting en de energie van de leiders;
  • Respect voor het verstaan, volhouden en afmaken van de volgers.

De lessen gaan eigenlijk nog verder dan ons vak…. lessen voor het leven.